Składniki w kosmetykach naturalnych z łatwością można sprawdzić czytając uważnie etykietę produktu. Skąd jednak wiedzieć, na co zwrócić uwagę, gdy w obecnych czasach człowiek żyje w świecie, gdzie jest wiele wszechobecnej chemii? Surowce chemiczne są dostępne na szeroką skalę w naszym życiu – niemal na każdym kroku się z nimi spotykamy (są dostępne w ubraniach, żywności, środkach higienicznych czy kosmetykach). Człowiek przesycony nienaturalnością zapragnął więc wrócić do początku, korzeni tj. natury. Uświadomił sobie, że jest to bardzo ważne i przynosi efekty dla niego oraz świata przyrody. Zaczęliśmy zwracać uwagę, na to w co się ubieramy, co jemy, czego na co dzień używamy oraz jak żyjemy. Trend ten oraz większa świadomość konsumencka spowodowały, że producenci kosmetyków również zaczęli poszukiwać alternatywny dla swoich produktów. Główną tendencją w branży kosmetycznej stało się więc wprowadzenie do receptur jak największej ilości ekologicznych składników w kosmetykach naturalnych. Celem tej operacji jest stworzenie podstaw pielęgnacji zgodnej z naturą, przyjaznej dla zwierząt, przyrody oraz człowieka. Jak podążać ścieżką natury, żeby nie zagubić się w labiryncie obco brzmiących nazw? W niniejszym artykule podpowiemy jakie składniki w kosmetykach naturalnych są dobroczynne dla naszej skóry i warto na nie zwrócić uwagę. Zapraszamy do zapoznania się z lekturą!
Składniki w kosmetykach naturalnych a składniki w kosmetykach konwencjonalnych
Kosmetyki naturalne powstają na bazie wyłącznie naturalnych surowców (roślinnych i zwierzęcych) i obfitują one głównie w składniki roślinne, a zatem zdrowe ekstrakty. Co istotne, nie zawierają one żadnej syntetycznej chemii, a jeśli do ich produkcji musi zostać użyty jakiś konserwant, to jest on również naturalny. Konserwanty używane jako składniki w kosmetykach naturalnych są wtedy bardzo łagodne i dopuszczone do stosowania przez różnorodne regulacje prawne w kosmetykach naturalnych. Stosując kosmetyki oparte o moc matki natury nie ingerujemy i nie naruszamy warstwy skóry, lecz je wzmacniamy. Składniki w kosmetykach naturalnych działają dobroczynnie na skórę w sposób dogłębny a nie jedynie powierzchowny.
Kosmetyki naturalne różnią się przede wszystkim od kosmetyków konwencjonalnych swoim składem. Te konwencjonalne produkty w swoim składzie zawierają pełno substancji chemicznych, najtańszych, które działają powierzchniowo oraz mogą uczulać, jak i podrażniać skórę. Natomiast składniki w kosmetykach naturalnych są specjalnie selekcjonowane, aby wpływać na stan skóry jedynie w sposób naturalny. Kolejną różnicą jest niewątpliwie temat związany z zawartymi w ich składach składnikami aktywnymi. Składniki aktywne to substancje, które są odpowiedzialne za skuteczne i dobroczynne działanie produktu. Aktywne składniki w kosmetykach naturalnych również pochodzą z ekstraktów naturalnych (głównie wyciągów roślinnych), gdzie wnikając w głąb skóry przyczyniają się do szeregu różnych pozytywnych zmian oraz przede wszystkim nie szkodzą skórze, co może nastąpić w przypadku stosowania kosmetyków konwencjonalnych. Następna rozbieżność ma swoje korzenie w substancjach zapachowych. Kosmetyki konwencjonalne w swoim składzie mają substancje chemiczne tzw. sztuczne, natomiast w przypadku kosmetyków naturalnych dodawane są do składu jedynie olejki eteryczne, które uznane są za naturalne ekstrakty. Istotna różnica pomiędzy składnikami w kosmetykach naturalnych a tych konwencjonalnych tkwi w konserwantach. Każdy produkt kosmetyczny, który został dopuszczony w Europie do użytku ,musi w swoim składzie zawierać jakiś konserwant (nie dotyczy to kosmetyków olejowych bądź opartych wyłącznie na masłach roślinnych). Jest to podyktowane względami bezpieczeństwa – każdy więc kosmetyk, który w swoim składzie zawiera wodę, musi posiadać konserwant w celu ochrony bezpieczeństwa przyszłego konsumenta. Konserwanty sztuczne tj. chemiczne zawarte w produktach konwencjonalnych przedłużają użytkowanie go przez bardzo długi okres np. wiele lat. Z kolei konserwanty naturalne używane w kosmetykach naturalnych posiadają krótszy czas przydatności, lecz składają się głównie z witaminy E, kwasu cytrynowego, olejków eterycznych oraz dopuszczonych w przemyśle spożywczym substancji takich jak: sorbinian potasu oraz benzoesan sodu.
Składniki w kosmetykach naturalnych – jakie nie powinny występować?
Niedozwolone składniki w kosmetykach naturalnych to przede wszystkim:
- Olej parafinowy, olej mineralny oraz inne pochodne ropy naftowej (także glikole) – są to substancje niebezpieczne dla człowieka. Zapychają pory skórne, działają drażniąco na drogi oddechowe oraz niekorzystnie na przewód pokarmowy.
- Silikony są substancjami syntetycznymi i podobnie jak pochodne ropy naftowej mają tendencje do zapychania porów skórnych. Ich rolą jest wygładzenie, niezależnie czy dotyczą skóry czy włosów. Ich przyczepność jest tak wielka, że mocno oblepiają skórę lub włosy i ciężko je usunąć. Silikony odnajdziemy w kosmetykach pod następującymi nazwami: silicone, silanol, siloxane czy methicone.
- Substancje etoksylowane np. PEG-i – są to syntetyczne substancje do których produkcji stosuje się tlenek dioksany i tlenek etylenu. Na etykietach produktów zawsze posiada przedrostek PPG lub PEG.
- Aromaty syntetyczne, barwniki syntetyczne, syntetyczne kompozycje zapachowe – są bardzo tanie lecz szkodliwe dla skóry, mogą uczulać oraz powodować podrażnienia.
- Substancje myjące np. SLS, ALS CZY SLES – są to mocne lecz tanie detergenty. Wpływają one niekorzystnie na skórę człowieka, podrażniając ją i przesuszając. Bardzo często stany zapalne skalpu, łupież czy łamliwe włosy są efektem ich stosowania. Można spotkać pod nazwami: Sodium Lauryl Sulfate, Ammonium Lauryl Sulfate.
- Formaldehyd – substancja nienaturalna, syntetyczna, który służy do zabezpieczenia, konserwacji kosmetyków przed ewentualnym rozwojem pleśni, grzybów czy bakterii. Może wpływać niekorzystnie na drogi oddechowe (drażniąc je) oraz wywoływać podrażnienia i inne reakcje alergiczne. Na etykiecie produktów może występować pod nazwami: Glutaral, Benzylhemiformal, Diazolidinyl Urea lub Imidazolidinyl Urea, Hexetidine oraz Methenamine.
- Karbomery tj. poliakrylany
- Czwartorzędowe zasady amoniowej. QACs posiadają działanie przeciwdrobnoustrojowe i należą do organicznych substancji jonowych. Działają one drażniąco na skórę oraz błony ślozowe człowieka, jak i również wykzują potencjał silnie uczulający.
- Syntetyczne pochodne kwasów bądź alkoholi tłuszczowych
- Konserwanty nieidentyczne z naturalnymi np. fenoksyetanol czy parabeny. Często występują na etykietach pod nazwami: methylparaben, propylparaben, butylparaben, benzylparaben czy ethylparaben. Badania pokazują, iż długotrwałe ich stosowanie może okazać się niebezpieczne, zwłaszcza dla osób, które wykazują problemy z chorobami przewlekłymi. Wpływać mogą one na funkcjonowanie organizmu (np. wpływając na masę urodzeniową dziecka), w tym funkcjonowanie hormonów (np. zaburzając pracę tarczycy).
- Substancje pozyskane z martwych zwierząt np. proteiny, żywe komórki czy tłuszcze.
- Substancje, które są testowane na zwierzętach
- Substancje konserwowane drogą napromieniowania
Należy zdać sobie sprawę z kilku istotnych faktów dotyczących produktów naturalnych, wpływających na ich jakość oraz stopień wyspecjalizowania oraz ogólny odbiór przez konsumenta. W związku z tym, iż nie zawierają one w składzie silikonów syntetycznych, nie nadadzą one skórze człowieka efektu błyskawicznego, lecz powierzchownego wygładzenia. Na efekty należy poczekać nieco dłużej, gdyż dobroczynnie wpływa on na głębsze warstwy skóry, dając długotrwały efekt. Składniki w kosmetykach naturalnych o właściwościach myjących poprzez fakt, że są naturalne nie pienią się idealnie. Dzieje się tak, gdyż nie są one syntetycznymi związkami powierzchniowo czynnymi.
Istotne składniki w kosmetykach naturalnych
Skład każdego produktu kosmetycznego, określany jest przez tzw. INCI czyli International Nomenclature of Cosmetic Ingredients. Składniki w kosmetykach naturalnych oraz konwencjonalnych wymienia się na etykiecie produktu – są one wymienione w kolejności występowania w danym kosmetyku tj. zaczynając od składnika, którego jest najwięcej a kończąc na tym surowcu, którego jest najmniej. Przeważnie na końcu etykiety spotkamy wymienione substancje zapachowe czy użyte konserwanty. Jeśli występują one bliżej początku, powinna zapalić się nam czerwona lampka ostrzegawcza, gdyż oznacza to, że w produkcie nie są one jedynie w małej ilości. Dozwolone, wręcz pożądane składniki w kosmetykach naturalnych to przede wszystkim:
- Ekstrakty roślinne – mowa tutaj o substancjach roślinnych pozyskiwanych z ziół, owoców czy kwiatów. W ich nazwie na etykiecie produktu przeważnie występuje słowo Extract np. aloe vera extract (ekstrakt z aloesu).
- Oleje – głównie oleje roślinne, które są pozyskiwane poprzez tłoczenie na zimno. Nie są one poddawane żadnym procesom rafinacji, dzięki czemu nazywane są dobroczynnymi i bardzo cennymi składnikami w kosmetykach naturalnych. Oleje jako składniki w kosmetykach naturalnych kryją się pod nazwą Oil np. Argania Spinosa Seed Oil (olej arganowy).
- Antyoksydanty – są to przeciwutleniacze naturalne, które mają działanie neutralizujące wolne rodniki. Zapewniają one także prawidłowy poziom odżywienia i nawilżenia skóry oraz chronią przed działaniem zewnętrznych czynników. Jako składniki w kosmetykach naturalnych to przede wszystkim witamina E (Tocopherol), witamina C (Ascorbic Acid) oraz witamina A (Retinol lub Palmitate)
- Esencje roślinne wodno-alkoholowe – są one ekstrahowane przy pomocy wody destylowanej oraz alkoholu naturalnego etylowego, jak i roślinnych hydrolatów np. hydrolatu z oczaru.
- Różnorodne masła oraz naturalne emolienty. Masła naturalne są głównie olejami roślinnymi, które pod wpływem temperatury zmieniają swoją konsystencje. Na etykiecie można je znaleźć pod nazwą Butter np. Butyrospermum Parkii Butter (masło shea).
- Olejki eteryczne – wykazują dobroczynne działanie. Mają właściwości pielęgnujące, lecznicze oraz wzbogacają produkt o delikatny zapach. Olejki eteryczne są też naturalnymi konserwantami. Rozpoznanie ich na etykiecie produktu niestety nie jest łatwe, gdyż noszą różne nazwy.
- Proteiny – mowa głównie o proteinach pochodzenia roślinnego. Mają rewelacyjne działanie zmiękczające, nawilżające oraz właściwości filmotwórcze. Najczęściej używanymi proteinami są hydrolizowane białka pszenicy, hydrolizowana keratyny czy hydrolizowane białka soi.
- Składniki łagodzące np. pantenol, arnika górska – nawilżają skórę, pozostawiając ją elastyczną i miękką. Łagodzą podrażnienia i stany zapalne skóry. Zwiększają odporność skóry na wszelkie działania czynników zewnętrznych.
- Naturalne konserwanty – najczęściej w kosmetykach tą funkcję pełni alkohol, który otrzymywany jest w procesie fermentacji z cukrów zawartych w różnych roślinach. Na etykiecie kosmetyków naturalnych spotkać go można pod nazwą Ethanol lub Alcohol. Może to również być benzylowy alkohol. Naturalne konserwanty to także antyoksydanty np. witamina E, olejki eteryczne (zawierające fenole) np. olejek tymiankowy, olejek goździkowy czy olejek z drzewa herbacianego.
- Emulgatory naturalne – są to substancje, które łączą wodę i tłuszczeni. Lecytyna, estry kwasu glicerynowego, olej z awokado.
- Naturalne substancje myjące tzw. tensydy – są to środki powierzchniowo-czynne powstałe na bazie cukru oraz oleju kokosowego. Noszą nazwę Coco Glucoside czy Cocoa Betaine.
- Naturalne barwniki – barwniki pochodzenia naturalnego – głównie z minerałów np. tlenki żelaza, wyciągi roślinne (z czerwonych buraków, zielonych liści).