Jak w życiu codziennym wprowadzić zasady zdrowego stylu życia? Zdrowy styl życia to głównie wszelkiego rodzaju zachowania i działania zmierzające w kierunku ochrony organizmu przed pojawieniem się ewentualnych chorób oraz zachowania dobrego dobrostanu fizycznego, psychicznego i społecznego. Wystarczy więc jedynie przestrzegać kilku fundamentalnych zasad zdrowego stylu życia i kierować się nimi w życiu codziennym, aby móc cieszyć się lepszym samopoczuciem. Ważnymi elementami, które się na niego składają, są przede wszystkim aktywność fizyczna oraz prawidłowa, zbilansowana dieta, jak i równowaga pomiędzy pracą a odpoczynkiem. Zapoznaj się z artykułem i przekonaj się, co dodatkowo zaliczamy do najważniejszych zasad zdrowego stylu życia.
Zasady zdrowego stylu życia a zdrowie człowieka
Przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia ma ogromny wpływ na ogólny stan organizmu człowieka i jego zdrowie. Zdrowie nie jest jedynie determinowane czynnikami biologicznymi czy genetycznymi, lecz jest zależne również od codziennych zachowań, działań i nawyków człowieka, które są określane przez specjalistów jako styl życia lub tryb życia. Bardzo ważny wpływ na stan zdrowia ma poziom codziennej aktywności fizycznej, sposób odżywiania, efektywność odpoczynku i umiejętność radzenia sobie ze stresem, jak i stosunek do nałogów. Jakiekolwiek zaburzenia bądź nieprawidłowości w wymienionych obszarach mają swoją przekładnię na pogorszenie się stanu zdrowia człowieka oraz znacząco mogą zwiększyć ryzyko pojawienia się chorób. Warto w tym miejscu przytoczyć pojęcie zdrowia opracowane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), która termin definiuje jako dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie tylko jako brak choroby. O taki poziom zdrowia można jedynie zadbać stosując zasadyzdrowego stylu życia.
Najważniejsze zasady zdrowego stylu życia
Najważniejsze zasady zdrowego stylu życia pozostają w korelacji ze zdrowiem człowieka – ich stosowanie nie wymaga specjalistycznej, naukowej wiedzy i wcale nie jest trudne do wprowadzenia do życia codziennego. Wymaga cierpliwości, samozaparcia i konsekwencji, lecz przynosi ogromne korzyści. Ich idea oparta jest na Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, która została stworzona przez Instytut Żywności i Żywienia. Do najważniejszych zasad zdrowego stylu życia zaliczamy: regularną aktywność fizyczną, prawidłowe odżywianie, efektywny sen i odpoczynek, zminimalizowanie stresu i umiejętność radzenia sobie ze stresem, brak jakichkolwiek nałogów, regularnie przeprowadzanie badań profilaktycznych, prowadzenie prawidłowych relacji społecznych.
Aktywność fizyczna to fundamentalna zasada zdrowego stylu życia. Jest ona tak ważna w życiu codziennym, że stała się podstawą, na której opiera się cała Piramida Żywienia i Aktywności Fizycznej. Regularny wysiłek fizyczny pozwala człowiekowi kontrolować wagę, lecz również minimalizuje ryzyko zachorowania na różnorakie choroby (np. raka, depresje, cukrzycę, choroby serca czy układu krążenia). Według najnowszych, europejskich zaleceń (opracowanych na podstawie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia, czyli WHO) dorosły człowiek powinien codziennie wykonywać około 30 minut aktywności fizycznej (o umiarkowanej intensywności) przez co najmniej 5 dni w tygodniu bądź aktywność fizyczną o dużej intensywności przez około 20 minut (3 dni w tygodniu). W dzisiejszych czasach, dzięki wielości różnych aktywności, człowiek ma możliwość wyboru tej preferowanej przez siebie. Może wybierać pośród jazdy na rowerze, biegania, ćwiczeń na siłowni, joggingu, pływania oraz wielu innych, równie atrakcyjnych propozycji. Naukowcy podkreślają, że również codzienny spacer jest wskazany i zalecany – wystarczy zaledwie kilkanaście minut spaceru codziennie, by wpłynął on w sposób znaczący na zdrowie i samopoczucie.
Aktywność fizyczna
Aktywność fizyczna powinna być ściśle połączona z prawidłowo zbilansowaną dietą, która również stanowi zasadniczą zasadę zdrowego stylu życia. Specjaliści z Instytutu Żywności i Żywienia podkreślają, iż codziennie należy spożywać artykuły z różnych grup żywności. Ich ideą jest dbanie o urozmaicenie posiłków, aby codziennie móc dostarczyć organizmowi niezbędne składniki odżywcze tj. węglowodany, białka, tłuszcze oraz składniki mineralne i witaminy. Głównym źródłem energii ludzkiego organizmu powinny być produkty zbożowe. Produkty mleczne należy także zaliczyć do stałych elementów w codziennej, zbilansowanej diecie, jak i warzywa i owoce, których nie może zabraknąć. Różnego rodzaju mięsa powinny być konsumowane z rozwagą oraz z pewnym umiarem – dobrze zastąpić je rybami oraz roślinami strączkowymi. Zaleca się również zminimalizowanie stosowania tłuszczy, cukrów złożonych i soli w diecie. Tworząc codzienny posiłek, warto zainspirować się ważnymi informacjami zawartymi w Piramidzie Zdrowego Odżywiania i Aktywności Fizycznej. Należy pamiętać, iż specjaliści zalecają, aby posiłki były spożywane regularnie tj. najlepiej spożywać 5 posiłków w cyklicznych odstępach czasu, co 3 do 4 godziny. Dieta powinna być również dostosowana do wieku czy indywidualnych potrzeb danego człowieka oraz poziomu podjętych przez niego aktywności. Ma ona być bogata w składniki budulcowe, regulatorowe oraz odżywcze.
Używki
Używki mają bardzo negatywny wpływ na ogólny stan organizmu człowieka i jego zdrowie. Liczne, naukowe badania pokazały, że osoby sięgające po używki tj. alkohol, papierosy, narkotyki czy też dopalacze są o wiele bardziej narażone na ewentualne choroby (nowotworowe, układu krążenia, układu oddechowego, układu nerwowego, depresje itp.) aniżeli osoby, które nie posiadają nałogów lub od nich stronią. Poza tym alkohol może powodować choroby wątroby i bardzo osłabia odporność, prowadzi do uzależnienia. Z kolei palenie papierosów może zwiększyć ryzyko udaru mózgu, zawału serca, jak i przyczynić się do zaburzeń w sferze seksualnej, zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Nadużywanie substancji psychotropowych również niesie negatywne konsekwencje dla zdrowia człowieka. Opisana zasada zdrowego stylu życia zakłada więc brak nałogów, bądź zredukowanie ich do minimum.
Odpoczynek i sen
Równowaga pomiędzy efektywnym snem i odpoczynkiem a codzienną pracą również jest niezmiernie ważna dla prawidłowego funkcjonowania człowieka. Prawidłowa doba człowieka powinna składać się wyłącznie z 8 godzinnej pracy, 8 godzinnego wypoczynku i 8 godzinnego snu oraz innych czynności dnia codziennego. Zaburzenie opisanej równowagi może skutkować stresem, co w konsekwencji zauważalne będzie w pogorszeniu stanu zdrowia. Badania pokazują, iż pracoholizm przyczynia się do zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych. Ważne jest więc dbanie o higienę pracy, odpowiednią ilość snu czy efektowny wypoczynek. Nie zapominajmy, że sen jest elementarnym czynnikiem wypływającym na zdrowie – podczas snu cały organizm człowieka regeneruje się – począwszy od mózgu, pojedynczych komórek, poprzez narządy, aż po całe układy narządów. Podczas odpoczynku czy przed snem człowiek powinien całkowicie zrezygnować z używania urządzeń elektronicznych, które mają negatywny wpływ na wymienioną zasadę zdrowego stylu życia – emitują promieniowanie elektromagnetyczne zakłócając prawidłowy odpoczynek i sen.
Stres
Stres, najbardziej ten permanentny może powodować bardzo groźne skutki dla zdrowia człowieka. Długotrwały stres i nieumiejętność radzenia sobie z nim zwiększa znacząco ryzyko zachorowania na różne choroby (choroby serca, nowotwory czy też inne choroby cywilizacyjne). Przewlekły stres bardzo osłabia zdrowie psychiczne, dlatego też życie w ciągłej gonitwie, napięciu może doprowadzić do zaburzenia koncentracji, zaburzeń pamięci, a nawet depresji. Umiejętność radzenia sobie ze stresem jest kluczem do zdrowego stylu życia. W jego zwalczaniu pomocne mogą się okazać różne techniki relaksacyjne, medytacja czy również pozytywne myślenie i nastawienie. Dzięki wymienionym formom radzenia sobie ze stresem człowiek może doprowadzić do zmniejszenia poziomu lęku czy zmęczenia psychicznego, jednocześnie poprawiając stabilność emocjonalną.