Depresje, podobnie jak każdą inną chorobę należy leczyć – tym bardziej, iż upośledza ona codzienną egzystencję chorego. Współcześnie leczenie depresji oparte jest na kilku nurtach np. farmakoterapii, psychoterapii czy psychoedukacji. Należy jednak pamiętać, iż leczenie depresji jest procesem, który jest długotrwały. Nieleczona może prowadzić do wielu bardzo negatywnych konsekwencji, w tym również śmierci chorej osoby. Jak się leczy depresję? Gdzie należy się zgłosić w celu jej leczenia? Dowiedz się, jak podjąć leczenie depresji oraz ile trwa ten proces.
Gdzie leczyć depresję?
Leczenie depresji powinno odbywać się wyłącznie pod okiem wykwalifikowanego specjalisty tj. lekarza psychiatry. Po stwierdzeniu u siebie lub bliskiej osoby objawów depresji można początkową, pierwszą konsultację odbyć u swojego lekarza rodzinnego. Lekarz rodzinny ma za zadanie skierować osobę chorą do psychiatry po uprzednim wstępnym rozpoznaniu. Lekarz specjalista po zbadaniu oraz wnikliwiej ocenie stanu zdrowia podejmie odpowiednie leczenie depresji w oparciu o indywidualne potrzeby. Leczenie depresji jest więc wynikiem współpracy lekarza specjalisty tj. psychiatry, lekarza rodzinnego oraz ewentualnie innymi pracownikami służby zdrowia. Należy podkreślić, iż nie należy leczyć depresji na własną rękę, a tym bardziej liczyć na to, że samoistnie minie.
Jak się leczy depresję?
Leczenie depresji odbywa się najczęściej w trybie ambulatoryjnym – należy jednak podkreślić, iż w pewnych sytuacjach np. w sytuacji myśli samobójczych czy ciężkich epizodów depresyjnych z objawami psychotycznymi, odbywać się będzie w warunkach szpitalnych. Podczas leczenia depresji niezmiernie istotne jest wspólne ustalenie z osobą chorą tzw. planu terapeutycznego oraz jego roli w procesie leczenia depresji. Współcześnie leczenie depresji najnowszymi metodami jest z reguły bardzo skuteczne – u znacznej części pacjentów dochodzi do remisji objawów depresyjnych. Można wyróżnić następujące metody leczenia depresji:
Psychoterapia
Badania pokazują, iż współcześnie najbardziej skuteczną metodą leczenia depresji jest połączenie psychoterapii oraz farmakoterapii. Wyróżnia się trzy najbardziej popluwane terapie w tej metodzie tj. terapię interpersonalną, terapię behawioralną oraz terapię poznawczą. Bardzo często dochodzi podczas leczenia depresji do łączenia dwóch terapii np. terapia poznawczo-behawioralna.
Terapia interpersonalna
Terapia interpersonalna skupia się przede wszystkim na problemach interpersonalnych osoby chorej tj. trudnościach w komunikacji z otoczeniem. Dlatego też, zaliczana jest do form terapii nazywanych „terapią mówioną”. Terapeuta przepracowuje z pacjentem różne istotne dla niego zagadnienia np. żałoba, deficyty interpersonalne, zmianę ról, kwestionowanie danej roli itp. Jedną ze strategii terapii interpersonalnej jest tzw. burza mózgów, gdzie pacjent wraz z terapeutą zastanawiają się nad metodami rozwiązywania konfliktów. Terapia interpersonalna jest bardzo ważnym zagadnieniem w temacie leczenia depresji.
Terapia behawioralna
Terapia behawioralna jest bardzo popularna w leczeniu depresji. Skupia się ona na zachowaniu osoby chorej oraz przeprowadzeniu w tym zachowaniu zmian. Terapia behawioralna na początku uczy pacjentów monitorować swoją aktywność oraz swój nastrój, następnie powoli pracuje nad zmianą ich zachowania.
Terapia poznawcza
Terapia poznawcza w leczeniu depresji skoncentrowana jest głównie na zmianie myślenia osoby chorej, które jest dysfunkcjonalne. Terapeuci próbują wraz z pacjentem zmienić negatywne schematy myślenia oraz spostrzegania siebie. Osoby chore na depresję bardzo często mają obniżone poczucie własnej wartości, boją się zostać zranione i zaufać innym. W terapii pokazuje się im, że ważne jest to, co jest „tu i teraz”.
Farmakoterapia
Leczenie depresji często oparte jest na przyjmowaniu odpowiednich preparatów farmakologicznych przepisanych przez psychiatrę. Najczęściej przepisywane są następujące preparaty:
- Środki przeciwdepresyjne, które wpływają na stężenie serotoniny i noradrenaliny we krwi
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne tj. nieselektywne inhibitory wychwytu noradrenaliny oraz serotoniny
- Selektywne inhibitory wychwytu noradrenaliny oraz serotoniny, jak i selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i inhibitory monoaminooksydazy
Pierwsze efekty leczenia depresji za pomocą farmakoterapii są często widoczne już po kilkunastu tygodniach od podjęcia kuracji. Warto podkreślić, iż leki antydepresyjne są bezpieczne i nie uzależniają. Rzadko zdarzają się ciężkie skutki uboczne ich stosowania np. psychoza, pobudzenie psychoruchowe, tachykardia zatokowa, zawroty głowy czy nieostre widzenie. Ponadto, należy pamiętać o kilku zasadach podczas ich stosowania tj. preparaty przeciwdepresyjne nie działają od razu, dopiero po pewnym czasie ich stosowania zauważalne są efekty, leki należy przyjmować codziennie, o określonych porach, zgodnie z zaleceniami specjalisty, nie należy z dnia na dzień odstawiać środków antydepresyjnych, może to spowodować działania niepożądane.
Psychoedukacja
Psychoedukacja jest kluczowa w leczeniu depresji, gdyż dzięki niej dochodzi do poszerzenia wiedzy osoby chorej i jej najbliższego otoczenia na temat choroby oraz form leczenia.
Elektrowstrząsy
Elektrowstrząsy są stosowane w leczeniu depresji w sytuacji indywidualnej potrzeby pacjenta np. w stanach, kiedy wymagana jest szybka oraz skuteczna poprawa tj. depresja z nasilonymi objawami psychotycznymi czy depresja z tendencjami do myśli samobójczych, jak i depresja ciężka w ciąży i depresja lekooporna. Jest to metoda, która dość często budzi niepokój oraz negatywne skojarzenia. Przynosi ona jednak wiele korzyści – jest skuteczna oraz bezpieczna.
Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna
Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna w leczeniu depresji wzbudza wiele niepokoju wśród pacjentów i ich rodzin. Jest ona metodą alternatywną wobec elektrowstrząsów. Metoda ta nie wymaga znieczulenia pacjenta. Nie jest jednak często stosowana, gdyż ma ograniczoną skuteczność oraz szybkość działania.
Inne metody
Do innych metod zalicza się: stymulację nerwu błędnego, metodę neurochirurgiczną, która polega na uszkodzeniu pewnych struktur mózgu, które są stosowane w leczeniu depresji, oraz stymulację nerwu błędnego.
Ile trwa leczenie depresji?
Leczenie depresji jest bardzo trudne oraz długotrwałe (szacuje się, że trwa minimum 6-12 miesięcy), gdyż depresja jest przewlekłą chorobą, która posiada tendencję do częstych nawrotów. Osoba chora na depresję wymaga w tym czasie ogromnego wsparcia oraz dużych pokładów cierpliwości bliskich osób, jak i ich zrozumienia. Najbliższe osoby z otoczenia powinny zapewnić jej poczucie bezpieczeństwa np. chroniąc przed bardzo stresującymi sytuacjami.
Jak przekonać osobę chorą do leczenia depresji?
Leczenie depresji jest niezmiernie istotne. Często jednak osoba chora na depresje nie chce podjąć odpowiedniego leczenia. Bliskie osoby nurtuje wtedy pytanie: jak przekonać do leczenia depresji? Niestety, na to pytanie nie ma gotowych odpowiedzi. Aby pomóc takiej osobie, nie można być zbyt nachalnym oraz ni można wywierać dużego nacisku, ponieważ najprawdopodobniej przyniesie to odwrotny skutek do zamierzonego. W kontaktach z chorą osobą na depresję potrzebna jest cierpliwość oraz dużo taktu. Należy pamiętać, aby nie oceniać ani nie osądzać takiej osoby.
