Badanie wzroku u dzieci jest niezmiernie istotne, gdyżpozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości (wrodzonych bądź nabytych) dotyczących narządu wzroku. Wzrok (zmysł wzroku) jest jednym z najważniejszych zmysłów u człowieka. To podstawowe narzędzie, dzięki któremu widzimy i poznajemy otaczający nas świata. Jak wygląda badanie wzroku u dzieci? Dowiedz się, kiedy udać się na badanie wzroku u dzieci oraz dlaczego jest to bardzo ważne. Zapraszamy do lektur.
Kiedy udać się na badanie wzroku u dzieci?
Jesteś rodzicem i zastanawiasz się: kiedy udać się na badanie wzroku u dzieci? Pierwsze okulistyczne badanie jest przeprowadzane u dziecka zaraz po narodzinach. Lekarz na podstawie tzw. badania fizykalnego ocenia symetrie gałek ocznych oraz dno oka wraz z jego symetrią. Badanie wzroku u dziecka w tak wczesnym etapie życia pozwala na szybkie wyłapanie określonych nieprawidłowości narządu wzroku (głównie wrodzonych). Ponadto, zwyczajowo badanie wzroku u dziecka powinno odbywać się regularnie podczas wizyt u lekarza tj. bilansów zdrowotnych, to jest:
- po ukończeniu 2 roku życia (pomiędzy 2 a 3 rokiem życia)
- pomiędzy 4 a 5 rokiem życia
- po ukończeniu 6 roku życia (pomiędzy 6 a 7)
- w 10 roku życia
- w 13 roku życia
- w 16 roku życia
- około 18 roku życia
Pierwsze przesiewowe (profilaktyczne) badanie wzroku u dziecka powinno odbyć się pomiędzy 2 a 3 rokiem życia – przy założeniu, iż nie istnieją żadne inne przesłanki do wcześniejszej wizyty okulisty. Kolejne badanie wzroku u dziecka powinno się odbyć na kolejnych bilansach i są wykonywane przez lekarza tj. pediatrę. Podczas badania lekarz pediatra ocenia u dziecka ostrość widzenia, głównie za pomocą tzw. optotypów. Wyróżnia się między innymi optotypy literowe, cyfrowe oraz z wizerunkiem zwierząt. Dziecko podczas badania wzroku ustawione zostaje w odpowiedniej odległości. Ma ono również zasłonięte jedno oko (najpierw jedno, potem drugie). Podczas tego badania dziecko ma odpowiedzieć co widzi na tablicy. Opisywane badanie wzroku u dziecka nie powinno wywołać żadnego dyskomfortu. Ma ono na celu stwierdzenie czy dziecko nie posiada żadnych nieprawidłowości w zakresie widzenia. Do najczęściej występujących należy między innymi krótkowzroczność lub dalekowzroczność (nadwzroczność).
Oprócz przesiewowego badania wzroku u dziecka należy zbadać wzrok w sytuacji zaobserwowania pewnych nieprawidłowości. Do okulisty dziecięcego należy wybrać się, kiedy u dziecka występują lub zaobserwowaliśmy:
- przewlekłe bóle głowy
- mrużenie oczu lub częste mruganie, jak i drżenie oczu
- łzawienie bądź ropienie z oczu
- wystąpienie zeza tj. nierównoległego ustawienia gałek ocznych
- obrzęk, zaczerwienie oczu bądź swędzenie oczu
- zbliżanie przedmiotów do oczu (twarzy) np. zabawek lub podchodzenie zbyt blisko telewizora, wpadanie na różne przedmioty czy nadmierne pochylanie się podczas kolorowania
- tiki
- charakterystyczne, białe odblaski w oku (widoczne np. podczas wykonywania zdjęć)
Sygnałem alarmowym może być również zauważalna niechęć dziecka do czytania czy pisania, kolorowania albo układania puzzli. Znaczna część czynności, które wymagają od dziecka widzenia precyzyjnego, a są przez niego wykonywane z pewną trudnością, mogą być znakiem świadczącym o rozwijających się nieprawidłowościach w obszarze zmysłu wzroku. Zaleca się w takich sytuacjach udać do okulisty na badanie wzroku. Na konsultacje do lekarza okulisty, w tym również badanie wzroku u dziecka warto wybrać się także wtedy, gdy wśród bliskich członków rodziny ktoś dotknięty jest wadami wrodzonymi, nieprawidłowościami lub chorobami w obrębie narządu wzroku.
Jak wygląda badanie wzroku u dzieci?
Przebieg badania wzroku u dzieci zależny jest od kilku czynników np.powodu wizyty, nieprawidłowości w obrębie zmysłu wzroku czy wieku pacjenta. Należy podkreślić, iż inaczej wygląda badanie wzroku u dzieci przez lekarza pediatrę a lekarza specjalistę – okulistę dziecięcego. Ponadto, zakres badania okulistycznego zależny jest od objawów i różni się w poszczególnych grupach wiekowych. Badanie wzroku u dzieci najmłodszych tj. badanie wzroku u niemowlaków, polega głównie na ocenie dna oka oraz polu widzenia i symetrii gałek ocznych. Badanie może być wykonane po rozszerzeniu źrenic. W pozycji leżącej dokonuje się oceny przeźroczystości ośrodków optycznych (w tym również soczewki, siatkówki itp.). U starszych dzieci, zwłaszcza dzieci mających problem ze wzrokiem np. zezują dodatkowo badana jest ostrość wzroku oraz określa się ewentualną wadę wzroku. Badanie ustawienia gałek ocznych, ostrości widzenia, widzenia barwnego orz stereoskopowego określane jest przy wąskich źrenicach u dziecka. Natomiast pozostała cześć badania tj. ocena soczewki, badanie wady refrakcji czy dna oka przeprowadzana jest po wcześniejszym podaniu specjalnych kropli na receptę do worka spojówkowego. Badanie wzroku u dzieci starszych przeprowadzane jest zwykle w pozycji siedzącej. Starsze dzieci samodzielnie siedzą na krześle okulistycznym, z kolei młodsze na kolanach u rodziców. Opisywane badania okulistyczne mogą potrwać od 30 do 60 minut. Zazwyczaj badania nie bolą i nie powodują większego dyskomfortu u dzieci. Przed wizytą u okulisty dziecięcego warto porozmawiać z dzieckiem na temat badania wzroku.
W czasie wizyty lekarz okulista przeprowadza szczegółowe badanie wzroku u dziecka. Wizyta najczęściej przebiega w następującej kolejności:
- Lekarz specjalista przeprowadza szczegółowy wywiad, w celu zgromadzenia jak największej ilości informacji na temat stanu zdrowia dziecka oraz jego codziennych dolegliwości, nieprawidłowości itp. Zaleca się zabrać do okulisty wszystkie dotychczas przeprowadzone badania dotyczące zmysłu wzroku, jak i karty informacyjne ze szpitala oraz inne ważne dokumenty.
- Okulista dziecięcy bada ostrość wzroku oraz stan widzenia obuocznego u dziecka. Etap ten nazywa się badaniem wstępnym.
- Jeśli istnieje taka potrzeba, następuje badanie wzroku u dziecka, które ma na celu szczegółową analizę. Lekarz może w tym czasie określić korekcję okularową, zweryfikować funkcjonowanie układu wzrokowego oraz ocenić stan funkcjonalny akomodacji.
- Po badaniu lekarz okulista dziecięcy omawia z rodzicami oraz starszymi dziećmi tryb dalszego postępowania.
Dlaczego ważne jest badanie wzroku u dzieci?
Dlaczego badanie wzroku u dzieci jest tak ważne? Regularne badanie wzroku u dzieci, głównie w pierwszych latach ich życia jest niezwykle istotne, gdyż nieleczone wady mogą doprowadzić do większych zaburzeń w obszarze zmysłu wzroku. Wzrok jest bardzo ważnym zmysłem u ludzi. U małych dzieci, dzieci szkolnych czy młodzieży stanowi podstawowe narzędzie poznawania otaczającego nas świata, narzędzie do nauki oraz prawidłowego funkcjonowania, jak i również rozwoju psychoruchowego. Przesiewowe badanie wzroku u dzieci podczas wizyt kontrolnych u lekarza stanowi profilaktykę, jest narzędziem prewencyjnym, dzięki którym można szybko wykryć nieprawidłowości. Ma to olbrzymie znaczenie, głównie w przypadku małych dzieci, gdyż ich organizm się kształtuje i rozwija. Wczesne wykrycie nieprawidłowości i wad, w tym również wzroku, daje możliwość zahamowania zaburzeń we wczesnym etapie.
